Tajemnicze grobowce cesarzy z dynastii Nguyen – część 1
Dzień wcześniej zabukowaliśmy hotelową Toyotę, która miała nas zawieźć z Hue do słynnego miasteczka Hoi An. Ustaliliśmy z kierowcą, że będziemy zatrzymywać się na trasie w co ciekawszych miejscach i spędzimy tam tyle czasu, ile będzie nam się podobało. Cała podróż miała nas kosztować 70$, ale za to miało być wygodnie i bez stresu. Czasem trzeba sobie pozwolić na odrobinę luksusu.
Poranek rozpoczęliśmy od dużego i pysznego śniadanka w naszym hotelu.
Pożegnaliśmy bardzo gościnny Holiday Diamond Hotel, który możemy każdemu polecić z ręką na sercu. Załadowaliśmy nasze bagaże do taxi i ruszyliśmy w trasę. O dziwo, po wczorajszych przejściach z deszczem, żadne z nas nie miało nawet najmniejszego kataru. Doprawdy, cud. Na dodatek pogoda zmieniła się na piękną i słoneczną, jak za dotknięciem czarodziejskiej różdżki.
Grobowce cesarzy z dynastii Nguyen
Pierwszym przystankiem miały być grobowce cesarzy z końca XIX wieku, a ich zwiedzanie będzie swego rodzaju kontynuacją wczorajszej wizyty w Cesarskiej Cytadeli i Zakazanym Purpurowym Mieście. Grobowce są położone w odległości kilku kilometrów za miastem Hue i można do nich dojechać skuterem, rowerem, w ramach wykupionej grupowej wycieczki lub tak jak my – wynajętą taxi.
Grobowce cesarzy stanowią doskonały przykład wietnamskiej architektury buddyjskiej. Mieliśmy w planie zwiedzenie trzech największych i najbardziej polecanych: Tu Duc, Khai Dinh i Minh Mang.
Grobowiec cesarza Tu Duc (Lăng Tự Đức)
Cesarz Tu Duc (urodzony jako książę Nguyen Phuoc Hoang Nham w 1829 roku) był jednym z najdłużej panujących monarchów w historii Wietnamu (1848-1883). Przez ponad 30 lat zmagał się z francuską ingerencją w Wietnamie, buntem i intrygami sądowymi.
Jeszcze na długo przed śmiercią, cesarz zaczął planować budowę swojego grobowca w pobliżu miasta Hue, na pięknym terenie otoczonym lasem sosnowym. Budowa trwała wiele lat i ostatecznie pochłonęła wiele zasobów finansowych i ludzkich. Powstał bowiem olbrzymi i imponujący kompleks architektoniczny z pawilonami, grobowcami, jeziorem, wyspą i świetnie zagospodarowanym sanktuarium ogrodowym. Tam cesarz spędził resztę swojego życia, gdzie w urokliwej scenerii i spokoju mógł komponować poezję, polować na ptaki i zwierzynę oraz być zabawiany przez setkę swoich konkubin. Starając się pokazać trochę pokory, cesarz dodał słowo „Khiem” (co oznacza „skromność”) do wszystkich nazw budowli w swoim kompleksie.
Poniżej mapa całego kompleksu grobowca Tu Duc.
Do środka kompleksu prowadzi bogato zdobiona brama Vu Khiem, gdzie pobierana jest opłata za wejście. Bilet jednorazowy kosztuje 100 000 dongów za osobę (w 2020 r. opłata wzrosła już do 150 000 dongów). My wchodziliśmy w ramach wcześniej kupionego biletu łączonego za 360 000 dongów od osoby, obejmującego zwiedzanie Cesarskiej Cytadeli i trzech grobowców cesarzy.
Z bramy przeszliśmy do olbrzymiego parku, gdzie znajduje się jezioro z wyspą, pawilony, różne mostki i alejki.
Jezioro Luu Khiem w sanktuarium ogrodowym. Wody jeziora pokrywają olbrzymie ilości kwiatów lotosu. Po drugiej stronie jeziora rożnie rozległy sosnowy las.
Nad jeziorem znajdują się dwa pawilony znane jako Xung Khiem Ta i Du Khiem Ta.
Pierwszy to pawilon Du Khiem – przystań dla łodzi.
Drugi to pawilon Xung Khiem i jest to tak zwany pawilon przyjemności, w którym cesarz spędzał czas ze swoimi konkubinami, pisał i czytał wiersze.
Pośrodku jeziora Luu Khiem leży wysepka Tinh Khiem, gdzie cesarz sadził kwiaty i hodował rzadkie zwierzęta.
Stanęliśmy u stóp trzyrzędowych kamiennych stopni prowadzących do pierwszej ciekawej budowli Khiem Cung (Khiêm Cung Môn).
Brama Khiem Cung prowadzi prosto na dziedziniec, przy którym znajduje się pałac Hoa Khiem (Điện Hòa Khiêm), świątynia Luong Khiem (Lương Khiêm Điện) i teatr Minh Kiem.
W pałacu cesarz spędzał większość czasu, pisząc wiersze i medytując. Po śmierci cesarza Tu Duc pałac został przekształcony w świątynię, miejsce kultu cesarza Tu Duc i cesarzowej Le Thien Anh. Z kolei świątynia Luong Khiem, która znajduje się bezpośrednio za pałacem stanowi centrum kultu Tu Du – zmarłej matki cesarza.
Pojemnik z brązu do palenia papieru wotywnego przed pałacem Hoa Khiem.
Poniżej wnętrza pałacowe.
Komnata Minh Khiem była wykorzystywana jako teatr rozrywki cesarza i jego świty. Tu zdjęcie tronu cesarskiego.
Ceglaną alejką prowadzącą wzdłuż jeziora przeszliśmy dalej na Dziedziniec Honorowy (Bái Đình). Na dziedzińcu znajdują się dwa rzędy pięknych rzeźb przedstawiających mandarynów, konie i słonie, cesarskich wartowników. Co ciekawe – kamienne posągi są niskie, gdyż żaden z nich nie mógł być większy od cesarza, a ten podobno miał tylko 1,49 m wzrostu. To kolejne miejsce, gdzie wszyscy pstrykają sobie pamiątkowe fotki.
Dziedziniec Honorowy zaprowadził nas do pawilonu Stela (Bi Đình). Tutaj mieści się 20-tonowa stela, czyli ustawiona pionowo kamienna tablica z wygrawerowaną biografią cesarza, którą spisał on osobiście. Tak zwana Khiem Cung Ky składa się z 4935 słów i opowiada o karierze, sukcesach i porażkach cesarza Tu Duc.
Po obu stronach pawilonu Stela ustawiona są duże obeliski, które miały wskazywać cesarzowi właściwą drogę do zaświatów. Są one często spotykanymi budowlami w cesarskich grobowcach.
Na wzgórzu po drugiej stronie jeziora Luu Khiem znajduje się zbudowany z cegieł mur Buu Thanh, za którym znajduje się grobowiec cesarza Tu Duc.
Brama wejściowa do grobowca Tu Duc.
Sam grobowiec cesarza Tu Duc został zaprojektowany w dość skromnym stylu i zbudowany na trzypiętrowym kamiennym podeście. Znajduje się za ekranem, który miał chronić zmarłego przed złymi duchami.
W rzeczywistości ciało cesarza Tu Duc nie jest pochowane w tym grobowcu, lecz w innym, tajnym miejscu. Wiedzieć miało o tym tylko dwustu służących, którzy uczestniczyli w pochówku i którzy wszyscy następnie zostali ścięci, aby miejsce spoczynku cesarza na zawsze pozostało tajemnicą. Legenda mówi, że Tu Duc zmarł przeklinając Francuzów.
Na terenie kompleksu są również inne dwa grobowce. Jeden z nich należy do cesarzowej Le Thien Anh. Drugi – do przybranego syna cesarza Kien Phuc, zamordowanego w wieku 15 lat, zaledwie po 8 miesiącach panowania. Cesarz Tu Duc, pomimo życia spędzonego pośród 100 konkubin, był sfrustrowanym człowiekiem, gdyż nie dorobił się swojego potomstwa. Był to prawdopodobnie efekt zarażenia się ospą.
Z innych ciekawostek – na terenie tego malowniczego kompleksu nakręcono kilka scen do nagrodzonego Oskarem filmu „Indochiny” (francuski melodramat wojenny z 1992 roku).
Po zwiedzeniu kompleksu grobowca Tu Duc, które zajęło nam dobrą godzinę, pojechaliśmy do kolejnych miejsc pochówku cesarzy z dynastii Nguyen – a mianowicie do grobowców Khai Dinh i Minh Mang.
